Wada wzroku czy niedowidzenie, dlaczego widzimy niewyraźnie?

Poprzez pojęcie „wada wzroku” zazwyczaj rozumie się wadę refrakcji oka – krótkowzroczność, dalekowzroczność i astygmatyzm. Wada refrakcji to niezdolność oka do tworzenia prawidłowo zogniskowanego obrazu na centralnej części siatkówki bez udziału akomodacji. Do osiągnięcia prawidłowego obrazu stosuje się szkła korekcyjne – okulary lub soczewki kontaktowe. Podobny lub lepszy efekt daje laserowa korekcja wzroku. Podczas badania kwalifikacyjnego do takiego zabiegu zdarza się wykryć u pacjenta niedowidzenie, mimo zastosowania optymalnej korekcji próbnymi szkłami korekcyjnymi. Okazuje się, że niektóre z badanych osób nie są świadome obecności u nich niedowidzenia oraz jego stopnia. Inni zaś, świadomi tej dolegliwości, widzą niewyraźnie, a okulary korekcyjne nie dają poprawy, mają nadzieję, że da się to skorygować laserem. W przypadku niedowidzenia mniejsza ostrość wzroku nie jest wywołana schorzeniem układu optycznego, tj wadą wzroku, a zupełnie innymi przyczynami.

Niedowidzenie (ambliopia, ang. amblyopia), tzw. „leniwe oko” - to zaburzenie wzroku, w którym mózg nie przetwarza bodźców z oka, co powoduje niewyraźne widzenie. Ambliopia jest czymś całkiem odmiennym od wady wzroku. O niedowidzeniu mówimy w przypadku sporego ograniczenia ostrości wzroku, choć nie występuje ku temu przyczyna związana z układem optycznym, jak ma to miejsce przy wadach refrakcji. Dlatego niedowidzenia nie da się skorygować okularami, soczewkami kontaktowymi czy laserem.

Przyczyny występowania niedowidzenia

Przyczyną niedowidzenia może być dowolny stan, który przeszkadza w rozwoju obuocznej ostrości wzroku w dzieciństwie. Niedowidzenie nie jest łatwe do wykrycia, dlatego badanie wzroku jest zalecane u dzieci w wieku 4-5 lat.

Przyczyny powstania niedowidzenia:

Różnowzroczność - w przypadku, gdy jedno oko w okresie rozwoju pracowało za dwoje z powodu dużej różnicy w ostrości widzenia (2-3D). Mózg dziecka “nauczył się” odbierać bodźce tylko z oka, które widzi ostrzej, a drugie zostało „leniwe”.

Jednostronny zez – wpływ na tego rodzaju zaburzenie ma ustawienie oka w nieprawidłowej pozycji. Obraz powstaje w oku, w miejscu bardziej peryferyjnym, przez co jest mniej ostry. Jeśli taki obraz zostanie przez mózg utrwalony, oko będzie niedowidzące.

Ograniczenie używania oka – niedowidzenie w tym przypadku występuje, gdy prawidłowe funkcjonowanie oka jest zaburzone na skutek opadającej powieki, zaćmy wrodzonej lub noszenia opatrunku na jednym oku przez dłuższy czas.

Wysoki stopień wady refrakcji, głównie dalekowzroczności i astygmatyzmu - duża, nieskorygowana wada wzroku w dzieciństwie może przyczynić się do niedowidzenia. W tym przypadku obraz na siatkówce jest bardzo słabej jakości, co powoduje rozwój obuocznego niedowidzenia.

Niedowidzenie to jedna z najczęstszych przyczyn upośledzenia ostrości wzroku jednego lub obojga oczu. Dane wskazują, że około 2% populacji ogólnej ma niedowidzenie. Wyróżnia się następujące stopnie niedowidzenia: wysokie (poniżej 0,1), średnie (0,1-0,3) i małe (0,3-0,8).

Leczenie niedowidzenia ma sens tylko w czasie rozwoju dziecka - do 10. roku życia. Postęp poprawy uzyskuje się tym szybciej, im młodsze jest dziecko i im stopień niedowidzenia jest mniejszy. Jeżeli leczenie rozpoczyna się zbyt późno, wówczas zwykle nie uzyskuje się znaczącej poprawy, a obniżona ostrość wzroku pozostaje. Leczenie polega na wyeliminowaniu przyczyny powstania ambliopii.

Niedowidzenie a laserowa korekcja wzroku

Zdarza się, że do naszej kliniki zgłaszają się pacjenci z niedowidzeniem, którzy chcieliby je skorygować laserem. Chirurg okulista podczas badania kwalifikacyjnego określi stopień niedowidzenia, przyczynę jego występowania oraz wyjaśni, jaki efekt korekcji zostanie uzyskany po wykonaniu zabiegu. Jeśli pacjent nadal będzie zdecydowany na laserową korekcję wzroku, zabieg może być przeprowadzony. Bywa jednak, że osoby z wysokim stopniem niedowidzenia nie kwalifikują się na zabieg laserowej korekcji wzroku, gdyż poprawa jakości widzenia będzie niewielka. Brak kwalifikacji do zabiegu może również mieć miejsce, gdy jedno oko prawie nic nie widzi i korekcja szkłami nie pomaga. Wtedy wada wzroku w oku lepiej widzącym również nie może być korygowana laserem, aby wykluczyć wszelkie ryzyko ingerencji.

Niezależnie od tego, co jest przyczyną pogorszenia widzenia, zachęcamy do umówienia się na badanie okulistyczne w naszym Centrum. Lekarz specjalista chorób oczu przeprowadzi precyzyjną diagnozę i sprawdzi, w jaki sposób możemy Państwu pomóc. Na badanie można umówić się telefonicznie lub przez formularz w zakładce KONTAKT. W razie pytań zapraszamy do skorzystania z zakładki ZAPYTAJ LEKARZA.

Powrót