Czym jest niedowidzenie oka?

Niedowidzenie (ang./łac. amblyopia) to znaczne zmniejszenie ostrości wzroku bez organicznej przyczyny (tzn. bez choroby oczodołu, oka, nerwu wzrokowego czy ośrodkowego układu nerwowego). Oko niedowidzące widzi gorzej od prawidłowo rozwiniętego co najmniej o 2 rzędy na tablicach do badania ostrości wzroku (tzw. tablice Snellena).

O niedowidzeniu mówimy wtedy, gdy w najlepszej, optymalnej korekcji wady wzroku szkłami korekcyjnymi mamy do czynienia z obniżeniem widzenia poniżej 60% (0,6). Niedowidzenie może dotyczyć jednego lub obojga oczu. Jeśli mamy do czynienia z niedowidzeniem jednego oka, pacjenci nie zawsze są tego świadomi.

Niedowidzenie może powstać w krytycznym okresie rozwoju wzroku i może postępować tylko u dzieci do około 6.–8. roku życia. Nasilenie, czyli tzw. głębokość niedowidzenia (inaczej stopień niedowidzenia), zależy od wieku, w którym pojawia się przeszkoda dla obuocznego widzenia. Im młodsze dziecko, tym łatwiej powstaje u niego niedowidzenie.

Niedowidzenie może być spowodowane przez:

• jednostronny zez,
• różnowzroczność,
• ograniczenie używania oka – np. z powodu opadania górnej powieki, zmniejszenia przejrzystości rogówki, wrodzonej zaćmy, długotrwałego zasłonięcia oka opatrunkiem,
• dużą wadę refrakcji, głównie dalekowzroczność i astygmatyzm.

W zezie jednostronnym (tzn. wtedy, gdy zezuje stale to samo oko) niedowidzenie powstaje na skutek tłumienia bodźców wzrokowych w korze mózgowej oraz utraty środkowej fiksacji siatkówkowej.

W różnowzroczności, jeżeli różnica wady refrakcji pomiędzy jednym a drugim okiem wynosi ponad 2,5–3D, oczy odbierają obrazy tak różnej ostrosci i jakości, że zaburza obuoczne widzenie. Wówczas tłumieniu w korze mózgowej ulegają bodźce wzrokowe oka z większą wadą refrakcji, to właśnie oko staje się niedowidzące. U niektórych osób niedowidzenie z powodu różnowzroczności jest równocześnie zwiazane z zezem.

Niedowidzenie związane z nieużywaniem oka wynika z braku właściwych bodźców do rozwoju sprawności widzenia i środkowej fiksacji siatkówkowej. Widzenie i środkowa fiksacja siatkówkowa zaczynają się rozwijać po urodzeniu pod wpływem odpowiednich bodźców wzrokowych.

Duża nieskorygowana dalekowzroczność i astygmatyzm mogą powodować obuoczne niedowidzenie na skutek tego, że na siatkówkach powstają słabej jakości, niewyraźne obrazy.
Niedowidzenie to jedna z najczęstszych przyczyn upośledzenia ostrości wzroku jednego lub obu oczu. Dane wskazują, że około 2% populacji ogólnej ma niedowidzenie.

Objawem niedowidzenia jest słaba ostrość wzroku nawet przy korekcji okularowej lub soczewkowej. Wyróżnia się następujące stopnie niedowidzenia:

• dużego stopnia (gdy ostrość wzroku wynosi 0,1 lub jest gorsza);
• średniego stopnia (gdy ostrość wzroku jest większa niż 0,1 do 0,3);
• małego stopnia (ostrość wzroku jest większa niż 0,3 do 0,8).

Wyleczenie niedowidzenia możliwe jest tylko u dzieci do około 8.–10. roku życia. Poprawę można uzyskać tym szybciej, im młodsze jest leczone dziecko i im stopień niedowidzenia jest mniejszy. Jeżeli leczenie rozpoczyna się zbyt późno, wówczas zwykle nie uzyskuje się już znaczącej poprawy i obniżona ostrość wzroku pozostaje.

Niezależnie od przyczyny niedowidzenia lekarz pod czas badania okulistycznego określa wadę refrakcji po porażeniu akomodacji. W celu skorygowania wady refrakcji pacjentowi wypisuje się okulary, soczewki kontaktowe lub poleca się laserowa korekcja wzroku.

W leczeniu niedowidzenia spowodowanego zezem należy uzyskać proste ustawienie oczu. W niedowidzeniu na skutek różnowzroczności ponad 3D konieczne jest korygowanie wady refrakcji za pomocą soczewek kontaktowych lub laserowej korekcji wzroku, dzięki którym zmniejsza się różnica w jakości obrazów widzianych przez jedno i drugie oko.

Specjalistyczne badanie okulistyczne lub badanie kwalifikacyjne do laserowej korekcji wzroku pozwala określić stopień niedowidzenia, jego przyczynę oraz możliwości poprawy jakości widzenia. Umów się na badanie przez formularz w zakładce KONTAKT lub zadaj pytanie naszym specjalistom przez formularz w zakładce ZAPYTAJ LEKARZA.
 

Powrót