Czy wiesz, jak zbudowane jest Twoje oko?

Oko - to jeden z najważniejszych narządów zmysłów. Dostarcza nam 80% informacji o otaczającym nas świecie. 10% komórek nerwowych w mózgu jest zaangażowanych właśnie do procesu analizy sygnałów, które odbierają nasze oczy. Dzięki temu nie tylko możemy patrzeć, ale również widzieć – czyli rozumieć napływające informacje.

Narząd wzroku składa się z gałki ocznej, która odbiera wrażenia wzrokowe, dróg wzrokowych przewodzących bodźce wzrokowe, a także z ośrodków wzrokowych, gdzie odebrany obraz jest właściwie przetwarzany (ośrodki te znajdują się w korze mózgowej).

Gałka oczna swoim kształtem zbliżona jest do kuli. Ma średnicę około 24 milimetrów i znajduje się w przedniej części oczodołu. Gałka oczna wypełniona jest ciałem szklistym – jest to znajdująca się pod ciśnieniem substancja, dzięki której gałka oczna może zachować swój kulisty kształt. Gałka oczna zbudowana jest z trzech błon – zewnętrznej błony włóknistej (rogówki oraz twardówki), środkowej błony naczyniowej (tęczówki, naczyniówki i ciała rzęskowego) oraz błony wewnętrznej (siatkówki). Twardówka przechodzi w części przedniej w rogówkę – razem stanowią one dość elastyczny „szkielet” gałki ocznej. Za rogówką znajduje się odpowiadająca za kolor oczu tęczówka, która ponadto odpowiada, poprzez zwężanie i rozszerzanie źrenicy, za regulację wpadającego do oka strumienia światła, które, po przejściu przez rogówkę oraz tęczówkę, pada bezpośrednio na siatkówkę odpowiedzialną za odbiór obrazu. Jeśli światło jest mocne, źrenica zwęża się nawet do 2 milimetrów, zaś w nocy potrafi rozszerzyć się nawet do 8 milimetrów. Siatkówka składa się z kilku warstw komórek: komórek nabłonka barwnikowego, komórek nerwowych oraz komórek glejowych, a także komórek fotoreceptorowych – pręcików i czopków, pręciki odpowiadają za rozróżnianie światła od ciemności, zaś czopki za właściwe rozpoznawanie barw oraz wyraźne widzenie. Także właśnie siatkówka odpowiada za właściwe odbieranie obrazów. Na siatkówce zlokalizowana jest plamka żółta, gdzie skupia się największa ilość czopków; pręciki zaś są rozsiane po całej siatkówce, jednak poza plamką żółtą. Poniżej zlokalizowana jest plamka ślepa – jest ona zupełnie pozbawiona komórek światłoczułych. Naczyniówka odpowiedzialna jest za odżywianie zewnętrznych warstw siatkówki, zaś ciało rzęskowe utrzymuje soczewkę we właściwej pozycji.

Soczewka jest zlokalizowana pomiędzy tęczówką, a ciałem szklistym. Jest ona drugą po rogówce powierzchnią, która odpowiedzialna jest za załamywanie światła w oku. Dzięki ruchom wiązadeł, którymi łączy się z tęczówką i ciałem szklistym, może zmniejszać albo zwiększać swoją moc (następuje tzw. zjawisko akomodacji – w przypadku przedmiotów znajdujących się daleko soczewka spłaszcza się, a w przypadku przedmiotów zlokalizowanych blisko patrzącego, soczewka uwypukla się).

Gałka oczna jest poruszana przez trzy grupy mięśni. Mięśnie te są odpowiedzialne za obracanie gałki ocznej.

Ochronę gałki ocznej zapewniają oczodół, powieki oraz rzęsy, spojówka i narząd łzowy. Oczodół ochrania gałkę oczną przed urazami mechanicznymi. Znajduje się w jego głębi również ujście nerwu wzrokowego, który przechodzi do korowego ośrodka wzroku. Powieki i rzęsy chronią przed nadmiarem światła, a także możliwymi zanieczyszczeniami i urazami. W momencie kiedy mrugamy, powieki rozprowadzają po powierzchni gałki ocznej łzy, które produkuje narząd łzowy. Łzy potrzebne są do właściwego funkcjonowania narządu wzroku – rozpuszczają oraz zmywają szkodliwe substancje, mają również działanie bakteriobójcze i bakteriostatyczne.
 

Powrót